Vrij van pijn verwonding en ziekte, dat is wat we allemaal willen voor onze dieren. Daaom is preventie, een snelle diagnose en behandeling nodig. Paarden lopen rond met pijn zonder dat wij er van af weten. Het paard zal als vluchtdier geen pijn laten zien tot het uiteindelijk niet meer gaat. Dat maakt dat zonder dat je het weet op een paard kan rijden met: rugpijn, kreupelheid of een bit in zijn mond heeft die hem zeer doet (omdat deze ongeschikt is of verkeerd gebruikt wordt). De meest voorkomende pijnoorzaken zijn dan ook kreupelheid, hoef-en gebitsproblemen.
Voor een fysieke en mentale welzijn worden paarden bij voorkeur gehouden in een groepshuisvesting, zoals een bewegingsstal of paddock paradise. Door het op deze wijze te huisvesten blijven ze fit, is hun beweging verdeeld over de dag in plaats van op een moment. Met voldoende frisse lucht, ventilatie en voldoende daglicht, zorg je op deze manier meteen voor een goede weerstand en welbevinden bij paarden.
In een kudde zal er dus wel gespeeld en gestoeid worden om de dagelijkse rangorde neer te zetten. Dit is voor de mens vaak een indrukwekkender spel dan dat het voor de paarden is. Het paardengedrag wordt dan vaak verkeerd geinterpreteerd en als gevolg daarvan worden paarden apart van de kudde gezet. Hier wordt voor het paard een kans op een plek in de kudde en mogelijkheid tot volledige sociale interacties, vaak met alle goede bedoelingen hun ontnomen. Schaafplekjes zullen dus bij paarden kunnen voorkomen. Het blijft vaak bij wat happen, rondrennen, bokken en steigeren.
Paarden die overdag wel naar buiten kunnen, maar bijvoorbeeld in een kleine zandpaddock staan met weinig ruwvoer en uitdagingen, kunnen vanuit opgebouwde frustratie wel sneller kunnen uitvallen naar hun soortgenoten. Let dus op bij interacties tussen paarden dat het spel afwisselt en er ruimte voor de paarden is om uit anderen hun ruimtes te kunnen.
Wat kan je verder als paardeneigenaar of paardenhouder doen om de gezondheid van je paarden te bewaken? Controleer dagelijks de paarden op wondjes, fysiek- en mentale welzijn. Geef paarden een "jaarlijkse APK", dus laat bij je paarden een gezondheidcheck doen als de veearts komt voor bijvoorbeeld een jaarlijkse vaccinatie. Zorg voor een periodieke behandeling door de hoefsmid, paardentandarts, bitfitter, zadelpasser of bijvoorbeeld een fysiotherapeut.
Een tevreden paard die over een goede fysieke- en mentale welzijn bezit, voldoende ruwvoer, vers water, ruimte en genoeg mogelijkheden tot sociale interacties heeft, zal minder stressmomenten ervaren en (meer) tolerantie naar andere paarden tonen.